در تعریف مختصر، نزاکت معادل کلمه لاتین اتیکت ، آدابی است که در محدوده زمانی خاص، رعایت آنها به دلایل عرفی، نظامی و بعضی اوقات منطقی، ضرورت دارد و  حسب مورد، انجام و یا عمل نکردن به آن، موجب زیان مادی و معنوی، کسر موقعیت و یا طرد و غضب می‌شود و به طرف دیگر اجازه می‌دهد تا متقابلاً، عمل به مثل کند.

برای نمونه، احترام به مافوق در سازمان نظامی، یک اتیکت یا دیسپلین است و اگر نظامیان به مقامات مافوق خود، ادای احترام نکنند، مستوجب توبیخ شفاهی، درج در پرونده و در صورت تکرار و عمد، بازداشت خواهند شد، اما این دیسپلین یا اتیکت، در چارچوب زمان و مکان خاص اعمال می‌شود.البته  یک نزاکت ممکن است در جایی معمول و مرسوم و در مکانی دیگر، منسوخ یا مطرود و یا اتیکتی در یک برهه زمانی، مقبول و در بازه زمانی دیگر، ناپسند باشد.

نزاکت منحصر به نظامیان نیست بلکه جوامع مختلف نیز انواعی از اتیکت‌های اجتماعی را عرفاً دارند و رعایت می‌کنند و اگر فردی آنها را مراعات نکند، با درجاتی از ناخشنودی، بی احترامی و یا حتی بدنامی رو به رو می‌شود. مانند جواب سلام ندادن، حرمت پدر و مادر، مربی و استاد را رعایت نکردن. 

گفته‌‌اند که بسیاری از نزاکت‌ها یا آداب جدی و متعارف اجتماعی، بر اساس عقل کلی جامعه و بیشتر براساس فرامین الهی، سیر انبیا و پیامبران عظام، فرمایش و سفارش صالحان و اولیا بنیان نهاده شده است و پاره‌ای هم مطابق با فرامین حاکمان زورمدار تأسیس و پس از عزل و برکناری آنان تدوین شده است و البته این ترتیبات تا حدودی هم منسوخ شده است.

برخی از نزاکت‌ها هم در چارچوب سنت‌های اجتماعی اقوام شکل گرفته است. مثلاً در غرب، وقتی زنان وارد جلسه می‌شوند مردان حاضر به احترام آنان از جای بر می‌خیزند اما خود، موقع ورود مردان، از جای بلند نمی‌شوند، یا در همین جامعه خودمان، در سالهای نه چندان دور، فرزندان در حضور پدران خود سیگار نمی‌کشیدند.

از سویی، برخی از نزاکت‌ها، حکم مسائل اخلاقی را دارند و به زبانی دیگر، می‌توان آنها را اخلاق عملی خواند. در این معنی، نزاکت با دستورات دینی حاکم بر یک جامعه، تلفیق و ممزوج می‌شود و برای تفسیر و توجیه نزاکت‌های اجتماعی، باید به احکام  دینی اخلاقی آن جامعه مراجعه کرد.

از سوی دیگر، بعضی دانشمندان و محققان، نزاکت حاکم در یک دوره و در یک مکان خاص یک جامعه را ناشی از فرهنگ حاکم بر آن جامعه می‌دانند و عقیده دارند که برای بررسی آن نزاکت در آن زمان و مکان، باید به سراغ خصوصیات فرهنگی آن دوره رفت.        

در محدوده تشریفات دیپلماتیک، هروفت سفیر یک کشور و به اصطلاح کشور فرستنده، به حضور رئیس دولت کشور دیگر یعنی  کشور پذیرنده، می‌رسد، باید مراتب احترام را مطابق اتیکت کشور پذیرنده بجای آورد . این احترام در کشورهای مختلف متفاوت است و یک جنبه بارز آن، به شکل تعظیم ، با درجات متفاوت سفیر جدید به رئیس دولت پذیرنده صورت می‌گیرد.

برای آنکه این احترامات به شکل کامل و مطابق با ترتیبات کشور پذیرنده صورت گیرد، سفیر جدید را با تمرین عملی یا نمایش فیلم ضبط شده، شبیه به آنچه مهمانداران هواپیما در آغاز پرواز به مسافران نشان می‌دهند، با این ترتیبات آشنا می‌کنند تا مراسم تقدیم استوارنامه که عکس و فیلم آن توسط رسانه‌ها ضبط می‌شود، درست و بدون نقص انجام و شئون طرفین به خصوص رئیس دولت پذیرنده حفظ شود.

در ایران قبل از انقلاب اسلامی، مسئولان تشریفات ، سفیران منتصب را یکی  دو روز قبل از تقدیم استوارنامه به یکی از کاخ‌ها می‌بردند و نحوه ورود به تالار را به او نشان می‌دادند و اگر اولین سفارت او بود، او را تمرین می‌دادند. از جمله سفیر منتصب می‌بایست در سه نقطه تالار به شاه تعظیم می‌کرد و نقاط تعظیم را با گل‌های قالی به او یادآور می‌شدند.

با پیروزی انقلاب اسلامی، از آنجا که تعظیم انسان به انسان امری ناپسند تلقی شده است، به سفرای جدید که مأمور جمهوری اسلامی ایران می‌شدند، یادآوری کردند که موقع تقدیم استوارنامه دیگر لازم نیست تعظیم کنند. حال اگر این سفیر به کشور دیگری برود، می‌بایست به رئیس آن کشور تعظیم کند و مطابق سنن آن کشور رفتار کند.

همچنین پس از تقدیم استوارنامه، مرسوم است که سفیران جدید، ایستاده چند دقیقه نیز با رئیس کشور سخن بگویند و مراتب احترام و توجه رئیس دولت فرستنده و نیز در باب اقتضائات روابط دو کشور، جملاتی بیان کنند و اگر رئیس دولت پذیرنده سئوالاتی کردند، پاسخ گویند.

در ادامه، چندین سال قبل، به سفرا گفته شد که پس از تقدیم استوارنامه، می‌توانند، بنشیند و در حال نشسته با رئیس دولت جمهوری اسلامی گفت‌وگو کنند. این دومین مورد از ترتیبات فاخری بود که سفرای جدید هنگام تقدیم استوارنامه به رئیس دولت جمهوری اسلامی ایران تجربه می‌کردند. در حالی که در کشورهای دیگر، می‌بایست کماکان ایستاده سخن بگویند.

در عین حال، رعایت نزاکت‌های رفتاری و گفتاری دیگر همچنان معمول است و کلیه سفرای جدید آن را رعایت کرده‌اند. از جمله درست نشستن و شئون رئیس جمهور محترم کشورمان را حرمت نهادند.

در پایان به این نکته اشاره می شود که تعظیم نکردن و نشستن در اولین دیدار با رئیس دولت جمهوری اسلامی ایران، تکریم سفرایی بود که پس از انقلاب به ریاست نمایندگی سیاسی در جمهوری اسلامی ایران منصوب می‌شدند، اما جالب است بدانید که سفیر جدید سوئد، سنت شکنی کرد و شبیه سایر سفرا رفتار نکرد.وی پای خود را روی پای دیگر انداخت،، پای راست خود را بر پای دیگر نهاد و تخت کفش او به شکل غیر متعارف نمایان شد و پای او از محدوده صندلی او تجاوز کرد. یعنی نزاکتی را به شکل معمول رعایت نکرد.