اگر می خواهید انتقاد شما موثر واقع شود ، بهتر است به نکات زیر که به عنوان رایج ترین و تقریبا موثرترین شیوه های درست انتقاد کردن به شمار می روند توجه کنید :
– آیا رفتار مورد انتقاد را می توان تغییرداد؟
– آیا شخصی که مورد انتقاد قرار گرفته ، علاقمند به شنیدن آن است؟
– احتمال قبولی طرف انتقاد شونده چقدر است؟
– از انتقاد شونده سئوال کنید آیا منظور شما را درک کرده است ؟
– به فرد انتقاد شونده تفهیم کنید که انتقادتان بازتاب ساده عقیده شماست.
– از انتقاد تحکم آمیز دوری کنید ، زیرا اینگونه انتقادها بلافاصله فرد را در موضع دفاعی قرار می دهد .
– سعی کنید انتقاد را به صورت نگرش شخصی خود به موضوع بیان کرده و کوشش کنید او را به شیوه نگرش خود کنجکاو نمایید.
– موضوع را طولانی و انتقاد را به سخنرانی تبدیل نکنید زیرا این کار شنونده را خسته و بی حوصله می کند.
– انتقاد را در زمان و مکان مناسب ابراز کنید نه در لحظه ای که طرف مقابل آمادگی شنیدن آن را ندارد .
– صبر کنید تا مخاطب در آرامش و خونسردی قرار گیرد تا ایرادی که از او می گیرید مؤثر واقع شود.
– به نسبت سطح دانش مخاطب انتقاد را بیان کرده تا برای وی قابل درک باشد .
– نمی توان از یک روش انتقاد برای تمامی افراد استفاده کرد.
– انتقاد خود را بدون سوء نیت بیان کنید و اینگونه بیان شود که فقط به منظور کمک و راهنمایی است .
– با مشکلات و احساسات فرد مقابل همدلی کنید.
– بهتر است انتقاد حضوری و بدون واسطه باشد و از انتقاد کردن غیرمستقیم پرهیز نمایید .
– برای حفظ آبروی اشخاص ، از انتقاد و نصیحت کردن فرد در حضور دیگران خودداری کنید .
– چنانچه بخواهید انتقاد شما با واکنش مثبت و سازنده ای همراه باشد باید نشان دهید نه تنها به آنچه گفته اید متعهد هستید بلکه به رفتار فرد در مقابل انتقاد خودتان نیز ارزش قایل هستید .
– هرگز در انتقاد، طرف مقابل را با کسی مقایسه نکنید. مقایسه کردن باعث دلگیری مخاطب شده و ممکن است با واکنشهای بسیار نامناسبی مواجه شوید.
– اگر شخصیت و احترام مخاطب در نظر گرفته نشود نه تنها انتقاد موثر واقع نمی شود بلکه می تواند به قطع رابطه منجر شود.
– انتقاداتی به نتیجه می رسند که بسیار با دقت و هوشمندانه مطرح شوند و مخاطب بدون آنکه آزرده خاطر شود از معایب خود آگاه شود.
– هیچگاه در انتقاد از دیگران تصور نکنید که آنچه نظر شماست حتماً صحیح بوده و می بایستی شنونده بدون چون و چرا آن را بپذیرد.
