استراتژی مقایسه بین مهارت ها و منابع داخلی و فرصت ها و ریسک ها است . تکنیک SWOT نیز بر اساس اطلاعاتی که از ارزیابی عوامل درونی و بیرونی بدست می آورد فرصت ها و تهدیدات بیرونی را با نقاط قوت و ضعف داخلی مقایسه می کند تا استراتژی هایی که متناسب با شرایط درونی سازمان بوده و اثرات وضعیت پیرامون سازمان را نیز در برداشته باشد به دست دهد.
در بیشتر شرایط، روابط بین عوامل درونی و بیرونی، پیچیده است و برای مقایسه این عوامل باید بتوانید نتایجی را که از آن ها بدست می آید یعنی استراتژی ها را هماهنگ نموده و آنها را متعادل و متوازن نمود.هر سازمانی برای اینکه موفق شود باید استراتژی های خوبی را تدوین کند و به اجرا در آورد.
اگر اهل فوتبال باشید می دانید که یک حمله خوب و همه جانبه بدون دفاع مناسب و حساب شده ، معمولا به گل خوردن و شکست می انجامد. طبیعی است که هجومی بی مهابا و بدون داشتن پشتیبان لازم و کافی ، غیرعاقلانه است .
تدوین استراتژی برای بهره بردن از فرصت ها یا نقاط قوت، نوعی حمله است در حالی که طرح ریزی برای کاهش و یا حذف آسیب های ناشی از تهدید ها و یا نقاط ضعف به معنای دفاع می باشد . به همین دلیل بایستی برای تدوین استراتژی های گوناگون آنها را میبایست هماهنگ نمود و همانطور که گفته شد بین آنها تعادل و توازن برقرار نمود .
با استفاده از ماتریس SWOT می توانیم چهار نوع استراتژی را ارائه نماییم :
- استراتژی های SO
- استراتژی های WO
- استراتژی های ST
- استراتژی های WT
هر کدام از استراتژی هایی که در بالا نام برده شد ناظر به وضعیت خاص شرکت و محیط اطراف آن و اثراتی که آن محیط بر سازمان شما دارد می باشد. در گام اول بایستی عوامل اصلی داخلی و خارجی را مقایسه کنید.
این قسمت، مشکل ترین بخش تهیه ماتریس است و توان قضاوت بالایی را می طلبد. میزان مناسب بودن استراتژی هایی که به دست می آید و صحیح یا نادرست بودن آن ها ، به صحت اطلاعاتی می باشد که تاکنون گردآوری کرده و قوت و ضعف این استراتژی ها بستگی زیادی دارد به دقتی که در تحلیل ارزیابی عوامل درونی و بیرونی سازمان صرف کرده اید خواهد داشت .
- استراتژی های SO
نقاط قوت و فرصت ها Strengths Opportunities
همانطور که مشخص است این استراتژی ها از تقابل نقاط قوت سازمان و فرصت های موجود در محیط به دست می آید. با اجرای استراتژی هایی سازمان می کوشد با به کارگیری نقاط قوت خود از فرصت ها بهره برداری کرده و کمال استفاده از آن ها را ببرد.
اگر سازمان شما در چنین موقعیتی قرار دارد ، شما کاری ندارید جز اینکه سعی کنید تمام توان و تلاش خود را به کار گیرید و از موقعیت مطلوبی که دارید نهایت بهره را ببرید.
- استراتژی های ST
نقاط قوت و تهدیدها Strengths Threats
در این وضعیت سازمان شما کماکان و مشابه حالت قبل نقاط قوت خود را دارا می باشد و به آنها می بالد تفاوت در آنجاست که در پیش روی شما به جای فرصت ، تهدید نشسته است.
اندکی نگران کننده است اما ناامید نباشید ، تنها و دست خالی نیستند ، تهدید وجود دارد اما ابزار و سلاح نیز در دست شما است . در این موقعیت سعی کنید استراتژی هایی را ایجاد کنید و پیاده سازید تا اثرات مخرب تهدیدها را تا حد امکان کاهش دهید و یا به کلی از آن ها پرهیز نمایید . تمام سعی خود را بکنید تا آسیب نبینید .
نکته دیگری نیز وجود دارد و آن است که در برخی مواقع در پس هر تهدیدی ، فرصتی نهفته است ، اگر بتوان آن تناقض را حل نمود و ورق را برگرداند می توان از اثرات تهدید پرهیز نمود و حتی از آن موقعیت بهره ای هم برد . ضمن آنکه شرایط بیرونی برای کلیه شرکت های رقیب نیز وجود دارد ، یعنی تهدید برای شما ، تهدید برای دیگران نیز محسوب می شود و اگر شما بتوانید از تهدیدها پرهیز نمایید ، گامی از رقبای خود پیش خواهید بود .
- استراتژی های WO
نقاط ضعف و فرصت ها Weaknesses Opportunities
در این موقعیت شما فرصت های موجود را با نقاط ضعف خود مقایسه می کنید ، نگاه شما باید به این وضعیت طوری باشد که با بهره گیری از فرصت ها بتواند نقاط ضعف خود را ترمیم نمایید و یا حتی آن ها را به نقاط قوت خود بدل نمایید اگر مشکلات و یا معضلاتی گریبان سازمان شما را گرفته است سعی کنید از رهگذر به کارگیری فرصت ها آنها را بهبود داده و ترمیم نمایید.
همانطور که تاکنون دریافته اید ، می بینیم که استراتژی های صحیح بسته به آن است که در مراحل گذشته یعنی تحلیل محیط و ارزیابی عوامل خارجی و بررسی سازمان و ارزیابی عوامل داخلی به صورتی دقیق عمل کرده باشید. اگر در کنکاش سازمان خود به درستی عوامل ضعف و مسائل مبتلا به سازمان را شناسایی نکرده باشید و اگر فرصت های موجود در بازار را با موشکافی نشناخته باشید ، نمی توانید و این شانس را نخواهید داشت که نقاط ضعف خود را با استفاده از فرصت ها برطرف نمایید.
توصیه می کنیم هر کجا احساس کردید که نیاز به بازبینی مراحل قبلی مانند بررسی عوامل داخلی و خارجی دارید حتما دست به کار شوید و برای اینکه بقیه راه را تا مقصد با آدرس اشتباهی طی نکنید زحمت دوباره ی بررسی را به خود بدهید.
- استراتژی های WT
نقاط ضعف و تهدید ها Weaknesses Threats
امیدواریم که سازمان شما در این موقعیت قرار نگیرد !!!! زیرا که وضعیت مخاطره آمیزی می باشد و کار مشکلی را پیش رو خواهید داشت تا از این وضعیت خارج شوید.
وجود تهدیدهای بسیار و نقاط ضعف متعدد برای هر سازمانی بسیار آسیب رسان خواهد بود . در این حالت بایستی سعی کنید که حالتی تدافعی به خود گرفته و اهداف این باشد که نقاط ضعف خود را کاهش داده و از تهدیدها پرهیز نمایید . چاره ای نیست جز اینکه برای بقا مبارزه کنید .
از حجم فعالیت های خود بکاهید و از استراتژی های کاهش و یا واگذاری استفاده کنید و اگر انتخابی پیش رو ندارید باید شرکت را واگذار کرده و منحل نمایید .