علامه، اندیشمند، عالم، متفکر، رهبر اخلاقی و روحانی ایرانی همان نمونه کاملی است که بسیاری از جوانان جهان به دنبال وی می گردند. کسی که از حصار بسته ادیان گذشته و با نگاهی جهانی و حرکت بر اساس علم در اندیشه و تقوا (ایفای حق همگان و استیفای حق خود ) در عمل چنان زندگی کرد که یک انسان کامل باید زندگی کند.
حضرت آیت ا… العظمی حکمت نیا (ره) در سال ۱۲۹۸ هجری شمسی مصادف با سال ۱۳۳۸ هجری قمری مصادف با سال ۱۹۱۹ میلادی در شهر آذرشهر از توابع تبریز متولد شدند. پدر ایشان مردی اندیشمند و فاضل از خانواده ای مبارز و سیاست مدار و مادر ایشان بانویی مؤمنه بودند که از نسل روحانیون عالی مقام همچون آیت ا … آقا وحید بهبهانی، علامه مجلسی، شیخ مفید و سعیدبن جبیر(ره) از اولین مفسران قرآن بودند و از جمله روحانیون برجسته عالم اسلام بوده اند.
حضرت آیت ا… العظمی حکمت نیا (ره) در همان اوایل جوانی و در سن ۲۳ سالگی موفق به اخذ درجه اجتهاد گردیدند که عالی ترین درجه در علوم دینی در میان علمای اسلام است ، ایشان در این دوران در عرصه های تربیتی و آموزشی دانشگاهی هم شرکت نموده و پس از ورود به دانشگاه و طی دوره تحصیلی که عمدتاً به صورت غیر حضوری بوده و ضمن برتری کامل و کسب رتبه اول در تمامی این دوره بوده موفق به اخذ مدرک لیسانس در ادبیات و فلسفه و حکمت شدند.
بهترین هدیه برای ایشان نه پول بود ، نه تشکر و نه مدال و تقدیر ، می فرمودند برای من چه هدیه آوردید و بعد خودشان پاسخ می دادند سئوال، سئوالات شما برای من بهترین هدیه است و بسیار عالی و ساده و رسا پاسخ می دادند. ایشان هیچگاه اندیشه خویش را با قلم مهار نکرد. فقط و فقط به درخواست شاگردان سخن گفت و گروهی از شاگردان پاسخ های ایشان را جمع آوری کردند و یا در کاست ضبط نمودند.
ایشان علی رغم داشتن بزرگ ترین عناوین و القاب از همه شاگردان خود در خواست می کردند ایشان را پدر خطاب کنند. حتی ایشان می فرمودند:
‹‹ مرا پدر و بزرگ خود نشمارید بلکه کوچک خود بدانید ولی بدانید آمده ام شما را به نور دعوت کنم››.
ایشان همواره بر داشتن اندیشه آزاد، حرکت منحصراً بر مبنای علم و عمل منحصراً بر مبنای تقوا که همانا رعایت و ایفای حقوق همگان و استیفای حقوق خود می باشد و به خدمت بدون توقع و چشمداشت نسبت به تمام مخلوقات تأکید داشته و جزء اصلی ترین درسهای ایشان بود. همانگونه که شما به یک انسان اهمیت می دهید و حق او را پاسداری می کنید. ایشان به حقوق حیوانات و گیاهان و حتی جمادات توجه داشتند و نماز خواندن را در حالی که حیوانی گرسنه و تشنه کنار شماست یا گیاهی در حال تشنگی است جایز نمی شمردند. روح ستیز با جهل و نادانی و تقلید کورکورانه و مبارزه با متکبران از تعالیم اصلی ایشان بود .
ایشان در سفری که به شهر مقدس قم داشتند در روز ششم بهمن سال هزاروسیصدوهشتاد هجری شمسی در همان شهر رحلت نموده و سپس در شهر مقدس مشهد در صحن آزادی حرم مطهر حضرت امام رضا(ع) به خاک سپرده شدند.
بازنشر و به روزرسانی در سالروز رحلت عالم جلیل القدر حضرت آیت ا.. العظمی محمد باقر حکمت نیا (ره)
یادشان گرامی و نامشان جاودانه باد