استفاده از آموزش مجازی یا virtual learning و یا به عبارت دیگر آموزش الکترونیکی e-learning به ایجاد مدیریت و توسعه آموزش به طور اثربخش، سریع و اقتصادی کمک و موفقیت در این مسیر یکی از مهم ترین موضوعات در مدیریت آموزشی می باشد.

از طرفی دیگر با قرار گرفتن در عصر جدید که آن را عصر اطلاعات نامیده اند، زندگی انسان ها و روابط بین آنها دچار دگرگونی اساسی شده است و تحولات گسترده ای در زمینه فن آوری اطلاعات و ارتباطات به وقوع پیوسته است . اینترنت، کامییوترهای شخصی، تلفن های بی سیم، ماهواره و دیگر وسایل ارتباطی پیشرفته باعث تغییر در شیوه کار کردن، روش های کسب و کار، آموزش و دیگر جنبه های زندگی انسان ی شده است . بدین ترتیب به اشتراک گذاشتن دانش به کمک فن آوری اطلاعات و ارتباطات می تواند، ثروت جامعی را برای ملت ها در قالب آموزش بهتر، سرمایه اجتماعی و بهبود بیشتر ، موجبات کیفیت زندگی را ایجاد نماید .

بدین ترتیب دنیای امروز که دنیای سرعت و پشرفت نامیده شده، نیازمند بهره گیری از روش هایی است که افراد با صرف زمان کمتر به آموزش دسترسی داشته باشند و گسترش آموزش مجازی و نفوذ امکانات از راه دور به عمق جوامع با هدف ارایه آموزش از طریق روش نوین از جمله مسیرهای میان بری است که می تواند به مقاصد بزرگی دست یابد .
از طرفی دیگر با استفاده از آموزش مجازی امکان توسعه آموزش به نحو اثربخش، به طور سریع با قابلیت دسترسی فوری، کاهش هزینه ها و بهبود نرخ بازگشت سرمایه آموزش محقق می شود . اکنون که به خاطر محدودیت های ایجاد شده به واسطه شیوع ویروس کرونا به ناچار کلاسهای حضوری دانشگاهها و مراکز آموزشی با استفاده و بهره مندی از آموزش مجازی در حال برگزاری است و با توجه به تغییرات سریعی که در محیط پیرامون درحال شکل گیری است، اجرای نظام های مجازی به منظور ارایه خدمات و فن آوری های جدید در زمینه تدریس و یادگیری به صورت یک نیاز اساسی قابل توجه قرار گرفته است .

منظور از آموزش مجازی ، به طور کلی بهره گیری از سیستم های الکترونیکی، مثل کامییوتر، اینترنت، حافظه های الکترونیکی ، نشریه های الکترونیکی ،خبرنامه های مجازی و … است که با هدف کاهش رفت و آمدها و صرفه جویی در وقت و هزینه و ضمناً یادگیری بهتر و آسان تر می باشد. البته سیستم هایی که آموزش مجازی به حساب می آیند و امکان یادگیری از راه دور را فراهم می کنند، متنوع هستند. ولی در وهله اول آن چه که مهم است آگاهی علاقه مندان از نوع این سیستم ها و انتخاب صحیح و نحوه استفاده درست از آنها است. این سیستم ها، برخی مواقع می توانند، جایگزین کلاس های حضوری هم باشند. در عین حال،برای افراد سختکوش و علاقمند این امر می توانند مکمل کتاب و کلاس باشند.

• مزایای استقرار و بهره گیری از آموزش مجازی

آموزش مجازی در صورتی که بخوبی طراحی و بکار گرفته شود جواب می دهد. نتایج تحقیقات مختلف با متدلوژی های قوی وبعضاً با کنترل های آزمایشی نشان می دهد. آموزش های مجازی تاثیر مثبتی در توسعه تجارت پاره ای از کشورها داشته است. مزایای عمده استقرار و بهره گیری از آموزش های مجازی از نظر رندی توماس (۲۰۰۱) به شرح ذیل ارائه شده است:
• کاهش هزینه های آموزشی
• بهبود علمکرد و بهره وری بیشتر
• تسریع در دسترسی به بازار
• تسهیل در جذب و بکارگیری نیروی انسانی
• فراهم آوردن فرصت به روز آوری دانش

در یک جمله می توان گفت آموزش مجازی آوردن یادگیری برای مردم است به جای آوردن مردم برای یادگیری. بدیهی است که آموزش مجازی در زمینه آموزش برای بسیاری از شرکت ها و انواع مختلف فراگیران مفید است و باعث صرفه جویی در وقت و تولید نتایج قابل سنجش می شود و از طرفی دیگر آموزش مجازی نسبت به آموزش سنتی بسیار کاراتر است، زیرا؛ وقت و هزینه کمتری صرف آن می شود.

• عوامل تأثیر گذار بر رضایت از دوره های آموزش مجازی

فریز، آلشیر، پگی و ون، پژوهشی با عنوان مدل موفقیت سیستم اطلاعاتی در آموزش مجازی مبتنی بر درک دانشجویان را انجام دادند که در آن از مدل موفقیت سیستم اطلاعاتی در سنجش موفقیت سیستم آموزش مجازی استفاده شده است. آنها با بررسی عوامل تأثیر گذار بر موفقیت و اثربخشی دوره های آموزش مجازی ؛ در مدل پیشنهادی خود عوامل کیفیت سیستم، کیفیت اطلاعات، میزان استفاده از سیستم، و رضایت کاربر را به عنوان عوامل مؤثر بر موفقیت دوره های آموزش مجازی مورد تأیید قرار دادند.

تئو پژوهشی با عنوان » مدل سازی معادله ساختاری عوامل تأثیر گذار بر رضایت استادان و دانشجویان در آموزش مجازی «انجام داده است. با بررسی ادبیات موضوعی و تحقیقات انجام شده در زمینه عوامل تأثیر گذار بر رضایت از دوره های آموزش مجازی، مدلی در این رابطه پیشنهاد گردیده است که در آن مدل به عوامل زیر اشاره نموده که در نمودار زیر آن را ملاحظه می فرمایید :

• عوامل تأثیر گذار بر رضایت استادان و دانشجویان در آموزش مجازی 

تئو ، همچنین پژوهشی با عنوان » توسعه و اعتبارسنجی شاخص های پذیرش آموزش مجازی «  انجام داده است که در آن توسعه و اعتبار سنجی مدلی انجام گرفته است که پذیرش دانشجویان از آموزش های مجازی را اندازه گیری می کند . در این مدل ، کیفیت استاد، درک از مفید بودن دوره و عوامل تسهیل کننده به عنوان عوامل مؤثر بر پذیرش آموزش مجازی مورد تأیید قرار گرفته است.

• مدل تأثیر عوامل شخصی بر تمایل فراگیران به استفاده از سیستم های آموزش مجازی (Ferdousi & Levy, 2010)

مارتینز؛ پژوهشی با عنوان  “عوامل تأثیر گذار بر اثربخشی آموزش مجازی؛ تحلیلی در دوره های مدیریت تولید“انجامداده است که در زمینه عوامل تأثیر گذار بر موفقیت و  اثربخشی دوره های آموزش مجازی مدلی را پیشنهاد کرد که از عوامل زیر به عنوان عوامل مؤثر بر اثربخشی آموزش مجازی مورد تأیید قرار گرفته که در شکل زیر به آن اشاره شده است :