The regressive course of the organization

شاید به جرات بتوان گفت کتاب تئوری و طراحی سازمان ریچارد ال دفت بهترین کتاب تئوری سازمانی محسوب می شود . این کتاب به صورت کاملا کاربردی و عملیاتی و بسیار جذاب سعی کرده است مطالب مربوطه را مطرح کند. دوستانی که در حوزه مدیریت ، مطالعات آکادمیک نداشته اند ولی در این حوزه فعالیت می کنند، می توانند بهترین بهره را در حوزه تئوری سازمان از این کتاب ببرند.

یکی از مباحث جالبی که در این کتاب مطرح شده چرخه حیات و سیر قهقرایی سازمان است.  ریچارد ال دفت، ۵مرحله را برای این فرایند در نظر گرفته است که در تصویر ذیل مشخص شده است و نکته‌ جالب در این مراحل این است که هرچه در مطالعه آن جلو تر میرویم، برای ما آشنا تر است. گویا همگی در مراحل سه تا پنج زندگی می کنیم .
سیر قهقرایی سازمان
سیر قهقرایی سازمان
در ادامه در خصوص هر کدام از مراحل توضیحات مختصری به شرح زیر ارائه می شود :
  • مرحله کوری :

این مرحله زمانی شروع می شود که در یک دورۀ بلندمدت، تغییرات درونی و بیرونی بقای سازمان را دستخوش تهدید قرار داده باشند و وضع بگونه ای درآید که سازمان باید به خود آید و کمربندها را محکم تر کند. در این مرحله تحولات محیطی نادیده گرفته می شود. 

  •  مرحله انکار واقعیت ها : 

مسولان با وجود دریافت علامت ها و نشانه هایی از بدتر شدن اوضاع، سعی می کنند واقعیتها را انکار کنند. رهبران سازمان در این اوضاع سعی می کنند تا به اعضا و کارکنان تلقین کنند که وضع بسیار عالی است و همه چیز به خوبی پیش می رود. گاه و بی گاه در سخنرانی ها این نکته را یادآور می شوند که ما وضعیت خوبی داریم، مبادا فکر کنید وضعیت ما نامساعد شده، همگی شایعه هستند و اگر ضعفی هم هست از تلاش کم شما کارکنان عزیز است.

  •  مرحله اقدامات نادرست : 

شرایط بحرانی، رهبران را مجبور می کند که به فکر تغییرات اساسی بیفتد. سازمان بایستی به فکر بازنگری در فرایندها و حتی استراتژی باشد . در این مرحله معمولا اولین اقدامی که سازمانها صورت می دهند، تعدیل نیروی انسانی است ولی همین تعدیل نه تنها از مشکلات آنها کم نخواهد کرد، بلکه بر آنها می افزاید. در اولین مرحله معمولا کارکنان خوب از سازمان می روند، چون اولا برای اینها فرصتهای بیرونی فراوان است و ثانیا، این گروه با هوشتر نیز هستند، و زودتر از سایرین در می یابند که دیگر اینجا، جای ماندن نیست. البته می توان به ضرب المثل نارنجک در اتاق در بسته هم اشاره کرد. همان ضرب المثل فارسی که تر و خشک با هم می سوزند. اینکه در زمان تعدیل در بهترین حالت خوب و بد سازمان را ترک می کنند و این خود مشکل را دو چندان می کند. رهبران می توانند با ارائه اطلاعات و پالایش و روشن ساختن ارزشها، از شدت پدیدۀ عدم اطمینان بکاهند و محیطی آرام بوجود آورند.

  •  مرحله بحران : 

سازمان دچار نوعی ترس و وحشت می شود؛ امکان هرج و مرج وجود دارد؛ بهترین کار این است که رهبران اجازه ندهند سازمان به چنین مرحله ای برسد ؛ ولی تنها راه این است که رهبران دست به کار شوند و سازمان را در مقیاسی وسیع بازسازی کنند؛ در این مرحله ورود رهبران جدید همچون ورود خون تازه به سازمان است. موفق ترین سازمانها و یا شرکتها در این مرحله،‌همان هایی بوده اند که تغییرات وسیعی در استراتژی، رهبران و فرایندها بوجود آورده اند.

  •  مرحله انحلال : 

هیچ راه بازگشتی وجود ندارد؛ تنها استراتژی که می توان به اجرا درآورد این است که با رعایت نظم به کار آن خاتمه داد و زخمهای خود را التیام بخشید.

خواندن این مطلب پیشنهاد می شود :  موانع تفکر سیستمی

کمی با دقت بیشتری به اطراف نگاه کنیم. محیط متغیر است.

( با تشکر از جناب آقای مهدی نریمانی برای ارایه مطلب فوق )

https://monajemi.ir/?p=15591

لطفا با ارسال نظرات خود ما را در پیشبرد اهداف مشایعت فرمایید.