در ابتدا، مهندس به کسی گفته میشد که ماشینهای نظامی را میراند. مفهوم مهندس غیر نظامی در قرن شانزدهم در هلند پدید آمد و به سازندگان پلها وجادهها نسبت داده میشد، سپس این مفهوم در انگلیس و سایر کشورها هم ظاهر شد.
مهندس کسی است که تلاش میکند که یک ساختار عملیاتی و عملی از مفهومی را ایجاد کند و در یکی از رشتههای مهندسی آموزش دیده باشد و یا به طور حرفهای در آن رشته مشغول به کار باشد. مهندسان از فناوری، ریاضیات، و دانش برای حلّ مسائل کاربردی استفاده میکنند.
وظایف مهندسی بدین گونهاند که یک مهندس میبایست ضمن شناخت مسئله یا موضوع کاری، علوم و فنون لازم، محدودیتهای مربوطه را تشخیص دهد تا بتواند به دستاوردهای لازم برسد. محدودیتها شامل منابع در دسترس، محدودیتهای جسمانی یا فنی، آمادگی برای پیرایشها یا افزایشهای آینده، و دیگر عاملها مانند نیازهای هزینه ای، ساختپذیر بودن، اقتصادی و کاربردی بودن میباشد. با درک این محدودیتها، مهندس، شناسهها و مشخصات حدودی که یک شیء یا سامانه میتواند در چارچوب آن ساخته یا بهبود داده شود را مشخص کرده و ارائه نماید. از اینرو ملاحظات بسیاری بر روی کار مهندسی تأثیر دارند؛ که از آن دسته ملاحظات دقت بالا توانای تحلیل کنشها و وا کنشها میباشد.
یک مهندسی موفق در بالا رفتن سطح زندگی بشر تا ثیر بسزای میگذارد، بنا بر این یک مهندس علاوه بر دانستن قوانین فیزیکی وشیمیایی جهان هستی باید از قوه تخیل بالای بر خوردار باشد که موجب گسترش دانش بشر میشود. یک مهندس با در نظر گرفتن قوانین و استفاده بجا از آنها و ترکیب موثر برخی از آنها قادر خواهد بود نیازهای اجرای نسل بشر را با کیفیت مناسب و در کمتر ین زمان و با بالا ترین بازده بر طرف سازد.
مهندس با درک بهتری که از قوانین هستی دارد علاوه بر طراحی تولید و راهاندازی در زمینه نیازهای حال و آینده بشر باید از قدرت تحلیل خود در رسیدن به بهترین بازده تلاش کرده و بهرهوری را افزایش دهد. مهندس کسی است که ضمن شناخت دقیق روابط حاکم بر موضوع بتواند مساله را به شکل فرمول درآورد.
در ایران روز پنجم اسفندماه، سالروز تولد خواجه نصیر الدین طوسی، روز مهندس نام گذاری شده است. این روز را به مهندسین کشور عزیزمان ایران تبریک می گوییم.