در متون جامعه شناسی، وندالیسم به مفهوم داشتن نوعی روحیه بیمارگونه به کار رفته که مبین تمایل به تخریب آگاهانه، ارادی و خودخواسته اموال، تأسیسات و متعلقات عمومی است.“وندالیسم” در لغت به معنای هرج و مرج طلبی ضد شهری و تخریب اموال عمومی است.
وندالیسم به معنای تخریب کنترل نشده اشیای و آثار فرهنگی باارزش یا اموال عمومی است که یک ناهنجار اجتماعی به حساب می‌آید و دلایل متعددی برای آن عنوان می‌کنند. وندالیسم را در زمره انحرافات و بزهکاری ‌های جوامع جدید دسته بندی می‌کنند و آن را عکس العملی خصمانه و واکنشی کینه توزانه نسبت به برخی از فشارها، تحمیلات، ناملایمات و اجحاف ‌ها تحلیل می‌کنند.

وندالیسم در زمره آن دسته از انحرافات و بزهکاری هایی است که در جوامع جدید ظهور یافته است.
ژانورن (۱۹۶۳)، ویلکینسن (۱۹۹۵)، هوبر (۱۹۹۱) و گلداستون (۱۹۹۸) آن را مرضی مدرن و نوظهور دانسته اند که به مثابه معضلی اجتماعی تا نیم قرن پیش مطرح نبود.
در طبقه بندی انواع جرائم، اغلب صاحب نظران و محققان وندالیسم را به مثابه جنایتی خرد و از انواع بزهکاری های نوجوانان به شمار آورده اند .

همانطور که ذکر شد، وندالیسم، در این معنی؛ از بلاهای جوامع امروزی است که در گذشته دیده نشده است. “وندال های کهن”، در هجوم های وحشیانه خود، چیزی را ویران می کردند که خود نساخته بودند، اما “وندان های مدرن” چیزی را نابود می سازند که از آن جامعه خودشان است. وندالیسم در همه جا بیداد می کند و تقریباً همه شاهد عوارض آن هستند. آثار وندالیسم را روی در و دیوارهای شهرها، آسانسورها، پارک های عمومی، کیوسک های تلفن و به شکلی وسیع در مدارس می بینیم. از دیگر مظاهر وندالیسم، نوشتن و حکاکی بر روی دیوارهای مؤسسه های عمومی، روی صندلی های اتوبوس های شهری و نوشتن انواع یادگاری ها بر دیوارها و ستون های مکان های باستانی و آثار تاریخی است.
جوانانی که وسایل پارک ها یا زمین های بازی را تخریب می کنند و علائم و نشانه های جاده ها، درخت ها و فواره ها را از بین می برند، تا آنجا پیش می روند که گاهی ابزار و وسایل مورد نیاز عمومی نظیر تلفن عمومی و توالت های عمومی را تخریب و غیرقابل استفاده می سازند.

امروزه وندالیسم خصوصاً برای کسانی که در شهرهای بزرگ و پرجمعیت زندگی می کنند، پدیده ای ملموس و واقعیتی تلخ و در عین حال گریزناپذیر است که به عنوان یکی از نمودهای زندگی اجتماعی جامعه مدرن و ماشینی بروز و حضور یافته است.

• انواع وندالیسم:

وندالیسم را شاید بتوان به دو دسته کلی تقسیم کرد :
۱٫ وندالیسمی که در آن برنامه و یا هدف مشخصی دیده می‌شود که غالباً هم گروهی است.
۲٫ وندالیسمی که در آن برنامه‌ریزی و اهداف از پیش تعیین شده وجود ندارد و در بیشتر موارد فردی است.
اگرچه نوع اول در جامعه بیشتر بوده و پررنگ‌تر جلوه می‌کند ولی باید خاطر نشان کرد که نوع دوم آن بیشتر خسارت به جامعه وارد می‌سازد و فقط به دلیل محسوس نبودن آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است.