تا چند سال پیش ، مثلا تا دهه گذشته بسیاری از اصول و مبانی مدیریت همچنان پایدار و پابرجا بود و تنها رویکردها و شرایط بود که تفاوت‌هایی در مکاتب مدیریتی ایجاد می‌کرد ولی امروزه در عصر دیجیتال چالشهای تند و تازه ای پیش روی مدیران قرار دارد.

جهانی شدن ، فن آوری اطلاعات و سرعت تحولات برخی از چالش‌ها و ویژگی‌های عصر جدید هستند اما به نظر میرسد که حادترین و بی‌رحم ترین دست اندازی که گریبان مدیران را گرفته است تغییر تعاریف اصولی باشد تعاریفی که سال‌های سال مبنای عمل و ارزیابی بوده اند.

امروزه تعریف دانش ، ثروت ، و ارزش‌های اجتماعی دگرگون شده‌اند و مدیران سازمان‌ها چگونه با این چالش‌ها برخورد می‌کنند ؟

 می توان مشکلات مدیریت در دهه جاری و پیش رو را به دو بخش تقسیم نمود:
نخست : آندسته از مشکلاتی که بی ثباتی ها و سرعت تحولات تحمیل می‌کنند.
دوم : آندسته از مشکلاتی که چارچوب های فکری و دستگاه‌های ارزشی را متزلزل می سازند.

رابطه پیچیده ای میان درد و درمان در مدیریت عصر حاضر برقرار است به‌گونه ای که اثرات جانبی (Side effect)  برخی از درمان‌ها به اندازه خود دردها نیازمند توجه هستند و بسیاری از راهکارها (Solutions)  اثرات جانبی وخیمی دارند که خود نیازمند طرح و برنامه ای برای بهبود است و همه این برنامه‌ریزی‌ها در شرایط بی ثبات و غیر قابل پیش بینی با قاطعیت اندک رخ می‌دهند.

از آنجا که گسترش فن آوری اطلاعات و ارتباطات و در پی آن مدیریت دیجیتالی سازمان ، خود مقوله‌ای جدید است لذا سوابق تحقیق در این امور محدود به دهه اخیر می‌باشد. در کشور ما ایران نیز چند سالی است که سازمان‌ها با دو رویکرد کلی به سمت مدیریت دیجیتالی کشیده شده‌اند.
نخست : برای رهایی از حجم بالای پردازشهای بروکراتیک سازمانی
دوم : برای تظاهر به نوگرایی و مدرن بودن .

باید باور داشت که متاسفانه رویکرد دوم غالب است و این در حالی است که سازمان‌های قدیمی‌تر با ساختار کلاسیک به تازگی با رقیب تازه‌ای روبرو شده‌اند: سازمانهای مجازی و دیجیتالی.

از سوی دیگر مرزها در نوردیده شده‌اند و تجارت و بازاریابی جهانی(Global Marketing) ، همه کسب و کارهای محلی (Local Business) را در برابر رقبای جهانی قرار داده است.
این شرایط که به کلی بی‌سابقه بوده ، تعاریف پایه را نیز دستخوش دگرگونی کرده است.

 عمده ترین چالش‌های مدیریت دیجیتال در سالهای گذشته و پیش رو عبارتند از :
1-      امنیت
2-      ثبات
3-      روابط انسانی
4-      سرعت تحولات
5-      تغییر اصول و تعارف پایه مدیریت
که به شرح مختصری پیرامون هریک از موارد بالا و بررسی اثرات جانبی برنامه های اصلاحی می پردازیم که برای آنها تدارک دیده شده است.
 ۱- امنیت (Security)
امنیت اطلاعات و حفاظت از اسرار سازمانی همواره ذهن مدیران را مشغول خود ساخته است. ساخت صندوقهای ایمنی و مکانیزم‌های حفاظتی برای نگهداری از اسناد کاغذی ، خود صنعتی گسترده را پدید آورده است.

مراقبت از اسناد کاغذی چندان مشکل نیست. اما هرچه این امنیت را بالاتر ببریم هزینه و زمان دسترسی (Access Time) را افزایش داده ایم. اما با پیدایش رایانه ها و ظهور نوع تازه ای از سند بنام سند دیجیتال کار ویرایش و دسترسی ، صدور و انتقال اسناد ساده و مکانیزه گردید .

همزمان با این دگرگونی‌ها نوع تازه ای از تخلفات نیز مشاهده گردید و مساله امنیت اسناد دیجیتالی مطرح شد. همچنین مشکلات اعتبار سنجی (Authentication) و امضای دیجیتال (Digital Sign) خود مقوله ای شد که مدیران را بیش از پیش از الکترونیکی نمودن اسناد حساس و دارای اعتبار حقوقی منصرف ساخت.
دلیل این بی میلی و انصراف سه چیز میتواند باشد :
الف : عدم طراحی سیستم اطلاعاتی بصورت درست و منطبق با نیاز سازمان.
ب : عدم آشنایی کارکنان با مفاهیم فن آوری اطلاعات و ناتوانی در کار با رایانه
ج : رشد روزافزون تخلفات دیجیتال و نگرانی از امنیت داده ها.
مورد الف بویژه در کشورهای در حال توسعه که نخستین برخوردها را با فن آوری اطلاعات تجربه می کنند فراوان دیده می شود. حتی گاه به سختی می توان یک سیستم یکپارچه و بی عیب و نقص را در این کشور ها پیدا کرد.
ب: عدم آشنایی کارکنان و مدیران با مفاهیم بنیادین فن آوری اطلاعات.
مدیران در عصر دیجیتال نیاز به دو نوع سواد تازه دارند. یعنی علاوه بر تخصص های اساسی به دو دانش زیر نیز نیاز مندند :
1-      سواد کار با اطلاعات
2-      سواد کار با رایانه
سواد کار با اطلاعات همانا دانش بهره گیری و تجزیه و تحلیل اطلاعات است. زندگی امروز بیش از هر زمان دیگری به اطلاعات وابسته است. گاه با شنیدن یک عدد شاد و گاه غمگین میشویم. و یک عدد میتواند یک مدیر را موفق و یا از کار برکنار سازد. اما بدلیل هجوم انبوهی از اطلاعات ، نیاز به ابزار پردازش اطلاعات احساس می شود.

این ابزار نیز رایانه ها هستند . و منظور ما از رایانه تنها یک سخت افزار تزیینی نیست ، بلکه منظور یک سیستم اطلاعاتی دقیق و منسجم متشکل از سخت افزار و نرم افزار مناسب است. کار با رایانه و بهره گیری از سیستم های اطلاعاتی برای اهداف پردازشی و تجزیه و تحلیل نیز خود نیازمند کسب تجربه و دانش تخصصی مربوط به خود دارد.
و ضعف مدیران در این دو نوع سواد اطلاعاتی ( نوع اول و نوع دوم) یکی از چالشهای پیش روی مدیران و دلیل مقاومت آنها در برابر رایانه ای شدن امور است. حال هر نوع سازمانی که باشد خواه دولتی و خواه خصوصی ، خواه تجاری و خواه فرهنگی.
ج: تخلفات دیجیتال: امروزه کودکان از والدین باهوش ترند. آنها بخوبی با تلفن همراه و رایانه کار می کنند و کارهایی انجام میدهند که والدین از انجام آن عاجزند .

مدیران سازمانها نیز در وضع مشابهی قرار دارند و کارکنان به اطلاعات محرمانه دسترسی غیر مجاز پیدا می‌کنند و این مساله که متصدی بخش شبکه رایانه شرکت یا سرپرست شبکه بیشتر از مدیر کل سازمان به اطلاعات دسترسی دارد بسیاری از مدیران را کلافه و مضطرب می کند و آنها را از رایانه ای نمودن سیستم اداری منصرف و دلسرد می کند.