با کمی گشتوگذار انگلیسی در گوگل به مقالات نسبتاً زیادی برخواهیم خورد که از بازاریابی تأثیرگذار با عناوینی چون «جنبش بزرگ بعدی در بازاریابی» یا «آیندهٔ بازاریابی» یاد میکنند، اما در درستی این گفتهها جای تردید وجود دارد، چراکه بازاریابی تأثیرگذار نه تنها پدیدهای متعلق به آینده نیست، بلکه از مدتها پیش وجود داشته است.
در دههٔ ۱۹۲۰ بود که کوکاکولا در کمپینهای بازاریابی خود فرد جدیدی را معرفی کرد. او لباسی یکدست قرمزرنگ به تن داشت و با مو و ریش انبوه سفیدرنگ خود به مخاطبان لبخند میزد. نام او بابانوئل بود. نباید فراموش کرد که بابا نوئل کوکاکولا بدل به یکی از مشهورترین اشخاص تأثیرگذار در عرصهٔ بازاریابی شد.
با این تفاسیر، نمیتوان صحت این مسئله را که بازاریابی تأثیرگذار متعلق به آینده است، تأیید کرد. مدتهای زیادی است که این نوع از بازاریابی به عنوان شیوهای کارآمد و نتیجهبخش شناخته میشود.
اینفلوئنسر مارکتینگ( (بازاریابی به کمک افراد تأثیرگذار) ) ابزار بسیار قدرتمندی برای بازاریابی دیجیتال می باشد طبق آمارهای ارائه شده موارد زیر برای اینفلوئنسر مارکتینگ قابل بیان است:
- ۳% از افراد جامعه در بیش از ۹۰% اتفاقات در فضای مجازی سهیم هستند.
- ۶۵۰% معادل نرخ بازگشت سرمایه ای است که در سال های اخیر برای اینفلوئنسر مارکتینگ روی داده است.
- سریع ترین روش برای جذب مشتریان در فضای مجازی اینفلوئنسر مارکتینگ می باشد.
- به صرفه ترین روش از نظر هزینه و منفعت برای جذب مشتریان اینفلوئنسر مارکتینگ در فضای مجازی می باشد.
با این تفاسیر، به عنوان کسی که در حوزهٔ بازاریابی فعالیت میکند، چگونه باید این مشکل را از پیش رو برداشت؟ کاملا واضح است که جواب این سؤال به فعالیت در حوزهٔ بازاریابی شبکههای اجتماعی برمیگردد. صاحبان مشاغل با گذاشتن توییت در توییتر و بهاشتراکگذاری مطالب مختلف در اینستاگرام و دیگر فعالیتهای این چنینی، ساعتهای زیادی را صرف فعالیت در شبکههای اجتماعی میکنند، اما نباید فراموش کرد که با نهایتا چند صد دنبالکننده نتیجهٔ مطلوب از این گونه فعالیتها حاصل نخواهد شد.
مطالب یاد شده، به علاوهٔ پنج دلیل عمدهای که در ادامه عنوان خواهند شد، باعث میشوند تا اهمیت استفاده از اشخاص تأثیرگذار در فعالیتهای مرتبط با بازاریابی بیشتر از قبل شود :
-
مصرفکنندگان به توصیههای اشخاص تأثیرگذار اعتماد میکنند: ۸۳٪ مصرفکنندگان برای خرید محصولات (یا دریافت خدمات) به توصیههای افرادی که از محصولات برندها استفاده کردهاند اعتماد میکنند (تا تبلیغات خود برند) و ۶۶٪ به نظراتی که دیگر مصرفکنندگان در اینترنت با دیگران در میان میگذارند؛ در ایران نیز حدود همین آمارها را میتوان تقریباً در نظر گرفت.
-
بازاریابی تأثیرگذار به شکلی مطمئن باعث افزایش میزان بازگشت سرمایه میشود: طبق آمار منتشر شده توسط ادویک، در کمپینهای بازاریابی تأثیرگذار در آمریکا به ازای هر یک دلار هزینه، ۶.۸۵ دلار درآمد حاصل میشود که این به معنی نتیجهبخشی بسیار بالای این نوع تبلیغ است؛
-
اشخاص تأثیرگذار باعث شناختهشدن بهتر و بیشتر برند میشوند: دیگر مزیت بازاریابی تأثیرگذار، به ارمغان آوردن صحت و اعتبار برای مطالب منتشر شده توسط برند و تقویت حضور مؤثر آن در شبکههای اجتماعی است.
-
توسعهٔ روزافزون استفاده از شبکههای اجتماعی به منظور پیشبرد فعالیتهای بازاریابی: در میان پلتفرمهای مورد استفاده در شبکههای اجتماعی، اینستاگرام با ۱۲.۹ میلیون مطلب اسپانسرشده توسط برندهای مختلف که در سال ۲۰۱۷ در آن منتشر شدند، بیشترین اهمیت را در حوزهٔ بازاریابی تأثیرگذار دارد (انتظار میرود این تعداد در سالهای آتی بیشتر و بیشتر شود). اندازهٔ بازار (Market Size) اینستاگرام ارزشی معادل با ۱.۷ میلیارد دلار دارد که اهمیت این پلتفرم را بیشتر از قبل میکند.
با توجه به توضیحات فوق اما اینفلوئنسر مارکتینگ یا بازاریابی به کمک افراد تأثیرگذار از جمله اصطلاحاتی است که طی سالهای اخیر در کشور ما نیز مانند سایر نقاط جهان، فراگیر شده و شنیده میشود.
با وجودی که اینفلوئنسر مارکتینگ به یک رسانه یا یک پلتفرم مشخص محدود نیست، اما بسیاری از مردم این مفهوم را بیشتر در فضای شبکه های اجتماعی میشناسند و به کار میبرند.
جالب اینجاست که حتی در میان انواع ابزارهای اجتماعی دیجیتال هم این مفهوم در کشور ما بیشتر با اینستاگرام عجین شده و مثلاً کمتر اصطلاحِ اینفلوئنسر تلگرام یا وبلاگ نویس اینفلوئنسر را میشنویم و میخوانیم.
فعل Influence به معنای تأثیرگذاری است و طبیعتاً سادهترین معادل واژهی Influencer، تأثیرگذار است.هر کس بتواند روی تصمیم و رفتار فرد دیگری تأثیر بگذارد، اینفلوئنسر محسوب میشود.
البته طبیعی است که وقتی در مقیاس تجاری و در فضای کسب و کار اصطلاح اینفلوئنسر را به کار میبریم، به کسانی توجه داریم که میتوانند بر روی تصمیم و رفتارِ تعداد افراد بیشتری تأثیر بگذارند.
اینفلوئنسر مارکتینگ یکی از زیرمجموعههای ارتباطات بازاریابی یا Marketing Communications است.در این شیوه، کسب و کارها میکوشند افرادی را بیابیند که بر تصمیم و رفتار مشتریانشان تأثیر میگذارند.
سپس به کمک آنها اطلاعات محصول خود یا هر نوع پیام دیگر را که میتواند منجر به رفتارهای مطلوب (مثلاً خرید محصول یا ترویج یک رفتار فرهنگی) شود برای مخاطبان واقعی خود ارسال میکنند.
براون و فیورلا تعریف علمی از اینفلوئنسر در فضای Influencer Marketing ارایه کرده که عبارتست از :
Influencer فردی حقیقی یا حقوقی است که کسب و کار به چشم مشتری به او نگاه نمیکند؛ بلکه از او میخواهد در مورد برند یا محصولش، محتوا تولید کند یا آن را مستقیماً به مخاطبان خود توصیه کند و در مقابل، به نوعی این تأثیرگذاری را جبران میکند.
مکانیزم جبران، میتواند بسیار متنوع باشد. موارد زیر برخی از رایجترین روشهای جبران در کاربردهای روزمرهی Influencer Marketing هستند:
-
اینفلوئنسر در ازاء تلاش برای تأثیرگذاری بر رفتار مخاطبان خود، پول مشخصی دریافت میکند.
-
مدیران برند یا کسب و کار، متقابلاً همین کار را برای اینفلوئنسر انجام میدهند (مثلاً دو سخنران فعال در حوزهی آموزش، یکدیگر را تبلیغ میکنند).
-
اینفلوئنسر برای مدت مشخصی میتواند از محصولات و خدماتِ کسب و کار، با تخفیف یا به صورت رایگان استفاده کند (محصول ما را تبلیغ کن؛ لازم نیست هزینهی خرید محصولات ما را بپردازید).
-
اینفلوئنسر در ازاء فروشی که ایجاد میکند کمیسیون (درصدی از فروش) را دریافت میکند.
از طرفی مهمترین ویژگیهایی که برای اشخاص تأثیرگذار میتوان برشمرد، توانایی آنها در تأثیرگذاری بر تصمیمهای مرتبط با خرید دیگران است؛ منظور از دیگران در حقیقت من و شما است. آنها به این خاطر توانایی تأثیر گذاشتن بر دیگران را دارند که در حوزهٔ کاری مرتبط با فعالیتشان به عنوان صاحبنظر و فردی باتجربه شناخته میشوند. بهترین ابزاری که اشخاص تأثیرگذار به این منظور میتوانند به کار بگیرند، شبکهٔ اجتماعی است . جایی که میتوانند در آن به تعداد زیادی از مخاطبانی دسترسی داشته باشند که برای نظرشان (نظر اشخاص تأثیرگذار) ارزش قائلاند. اشخاص تأثیرگذار بهطور کلی به یکی از زیرمجموعههای زیر تعلق میگیرند:
-
افراد مشهور یا همان سلبریتیها: زیرمجموعهٔ اصلی است و بیشترین تعداد دنبالکننده و مخاطب را این دسته از افراد دارند، اما همکاری با آنها بیشترین هزینه را به همراه خواهد داشت؛
-
افراد شناختهشدۀ متخصص و صاحبنظر در حوزههای مختلف: این افراد معمولاً در حوزهٔ کاری بخصوصی به خاطر تجربه و مهارتشان شهرت زیادی پیدا کردهاند و میتوانند بر مخاطبان و دنبالکنندههای خود تأثیرگذار باشند؛
-
وبلاگنویسها یا تولیدکنندگان محتوا: مطالب این افراد خوانندگان زیادی دارد و آنها را در شبکههای اجتماعی دنبال میکنند و به هنگام خرید از پیشنهادها و نظرات آنها استفاده میکنند.
به اطمینان زیاد تعداد زیاد دنبالکنندهها نشان از شهرت قابلتوجه افراد دارد و قابل تحسین است، اما نباید فراموش کرد که برای فعالیتهای بازاریابی نمیتوان صرفاً به شهرت اکتفا کرد و فرد مورد نظر، برای اینکه بتواند بر تصمیم و نظرات دیگران تأثیر بگذارد، باید مورد اعتماد مخاطبان خود هم باشد.