ویژگی‏های مدیریت فرهنگی را باید درجایگاه منحصر به فرد محصولات و تولیدات فرهنگی و نقش حیاتی این محصولات در زندگی بشر و همچنین ظرافت و دقت بالایی که به لحاظ پیچیدگی کار و حساسیت عمومی باید در اینگونه فعالیت‏ ها به خرج داد و نیز در اهمیت نقش مدیریت فرهنگی در ارتباط با کیان نظام اقتصادی و سیاسی جامعه و بالاخره در گستردگی روابط و ارتباطات انسانی در این حوزه کاری، جستجو کرد.

مدیریت سازمان‏های فرهنگی و وظایف مدیریتی در این سازمان‏ها با مدیریت سایر سازمان‏ها وجوه مشترکی دارد به طوری که یافته ‏های علمی ناشی از مطالعه و دانش مدیریت در سایر سازمان‏ها برای مدیران سازمان‏های فرهنگی قابل استفاده بوده و لازم است همه مدیران فرهنگی در سطوح مختلف سازمان، نسبت به وظایف، نقش‏ها و مهارت‏های مدیریتی و دستاوردهای علمی در این حوزه‏ ها کاملاً آشنا بوده و آن را برای اثربخشیِ مدیریت به کار گیرند.

از این جهت تردیدی نیست که بخش قابل توجهی از موفقیت مدیران فرهنگی به میزان توانایی، مهارت و تجارب آنها در وظایف مدیریتی همچون برنامه ‏ریزی، سازماندهی، هدایت و کنترل و ایفای نقش‏ های ارتباطی، اطلاعاتی و تصمیم‏ گیری و برخورداری از مهارت‏ های سه ‏گانه مدیریتی ادراکی، انسانی و فنی مربوط است . البته در بررسی میزان مهارت‏ها و توانایی‏های مدیریتی باید به سطح مدیریت، نوع سازمان و شرایط محیطی که سازمان در آن قرار گرفته توجه شود.

در این میان انواع سازمان‏ها چه خصوصی و چه عمومی، موجودیت و مشروعیت قانونی خود را از طریق کار و فعالیت در جامعه کسب می‏کنند. از این رو طرح سؤال‏های اساسی زیر، در ارتباط با هر سازمانی معتبر است:

خواندن این مطلب پیشنهاد می شود :  دوستی های محیط سازمانی

این سازمان برای تأمین چه خدمتی به وجود آمده است؟

ماهیت فعالیتی که سازمان برای تأمین این خدمت بدان خواهد پرداخت، چیست؟

ویژگی‏های افرادی که در این سازمان کار می‏کنند، کدامند؟

فعالیت‏های این سازمان را چگونه می‏توان ارزشیابی کرد؟

بنابراین بر پایه ملاحظات بالا می‏توان مقایسه‏ای میان ویژگی‏های مدیریت سازمان‏های فرهنگی و مدیریت سایر سازمان‏ها به عمل آورد.

ویژگی‌های مدیران فرهنگی در دستگاه‌های فرهنگی :

از آنجا که مدیران فرهنگی نظام مقدس جمهوری اسلامی به اعتبار ماهیت فعالیت‌شان بایستی از صفات و خصایص ویژه‌ای برخوردار باشند لذا به اعتبار وجود سه حوزه ادراکی مختلف در انسان، ویژگی‌های مدیریتی این مدیران در سه حوزه ذیل تقسیم بندی می‌گردد.

  1. حوزه باورها و تمایلات درونی مدیران.
  2. حوزه اندیشه و آگاهی مدیران.
  3. حوزه عملی و رفتاری مدیران.

اینک با توجه به اهمیت مقوله‌ فرهنگ در نظام اجتماعی و تأثیر مدیران متولی فرهنگ در توسعه یا انحراف و سکون فرهنگی جامعه مهم ترین ویژگی‌ها و شاخص‌های مدیران فرهنگی بشرح زیر خواهد بود :

  1. مدیر فرهنگی بایستی اهل علم و تحقیق باشد.
  2. میل به تکامل و پیشرفت داشته باشد .
  3. به آزاد اندیشی در امور فرهنگی اعتقاد داشته باشد .
  4. اعتقاد به امنیت داشته و امنیت در بُعد سازمانی را ایجاد نماید .
  5. به امنیت اجتماعی  اهمیت قایل شود .
  6. عدالت خواه بوده و نوع دوست (انسان‌گرا) باشد .
  7. اعتقاد به مشارکت مردم داشته باشد .
  8. پایبندی به فرهنگ ملی را داشته باشد .
  9. دین مدار و متدین باشد .
  10. وجدان کار داشته و معتقد به نظم و قانون باشد .
  11. آشتی ناپذیری با کفر و استکبار را دارا باشد .
  12. قدرت استدلال و استنتاج کافی را دارا باشد .
  13. جامع‌نگر و آینده نگر باشد .
  14. استقلال فکری و نوآوری و خلاقیت ذهنی داشته باشد .
  15. آشنایی کافی با نظریه ها و تئوری‌های فرهنگی را دارا داشته و عناصر متشکله فرهنگ را بشناسد .
  16. دارا بودن شناخت کافی از سازو کارهای تبادل فرهنگی .
  17. آشنایی با تأثیر متقابل عوامل فرهنگی و غیر فرهنگی را داشته باشد .
  18. با روند تحولات جهانی بر فرهنگ‌ها آشنایی داشته باشد .
  19. ابزارهای جدید ارتباطی و فرهنگی را بشناسد .
  20. رعایت اخلاق اسلامی و خود شناسی را سرلوحه کار خود بداند .
  21. اعتماد به نفس و وجاهت اجتماعی داشته باشد .
  22. در انجام فرایض دینی و مسوولیت پذیری پیشگام باشد .
  23. صریح و صمیمی در روابط و انعطاف پذیر باشد .
  24. در تصمیم‌گیری بر اساس مطالعه و به دور از پیش داوری عمل نماید .
  25. عمل بر اساس برنامه و قاطعیت در اجرای تصمیمات مطلوب را مد نظر داشته باشد .
  26. اجتناب از عمل زدگی و تلاش در جهت کسب تخصص در زمینه فعالیت‌های سازمان را در اولیت قرار دهد .
  • نتیجه گیری :

حفظ شأن و جایگاه مدیران فرهنگی و نیز دیگر کارکنان از موارد بسیار با اهمیتی است که بر نحوه کارکرد و بازدهی کاری آنان نیز اثرگذار خواهد بود. مدیران دستگاه‌های فرهنگی بایستی در استفاده از امکانات و برخورداری از حقوق و مزایا مانند سایر دستگاه‌های غیرفرهنگی و بلکه برجسته‌تر و بیشتر از آنان باشند، هم چنین ضعف بنیه مالی دستگاه‌های فرهنگی که موجب کم رونقی فعالیت‌های آنان می‌گردد بایستی مرتفع شود و استفاده از مدیران فرهنگی با تحصیلات و تجربیات غیر مرتب موجب اتلاف وقت و منابع انسانی شده و علاوه بر آن به توسعه فرهنگی کشور آسیب‌های جدی وارد خواهد کرد‌‌.
برای حصول به اهداف فرهنگی نظام و استقرار مدیران توانمند در دستگاه‌های فرهنگی بایستی ضمن گزینش و انتخاب مدیران با تحصیلات و تجربیات مربوط با ارائه دوره‌های آموزشی کوتاه مدت و بلند مدت که بر اساس طرح نیاز سنجی آموزشی تنظیم و اجرا می‌گردد ارتقاء علمی و تخصصی آنان را تسریع نمایند.
موازی کاری در دستگاه‌های فرهنگی از مشکلاتی است که به روشنی تأثیر منفی آن در کارآیی دستگاه‌های فرهنگی و مدیران فرهنگی مشاهده می‌شود. از طرفی در برخی از دستگاه‌های فرهنگی فی مابین وظایف اصلی سازمان وفعالیت‌های سیاسی مرز مشخصی وجود ندارد و این اختلاط و ادغام عملکرد دستگاه و مدیریت آن را تضعیف می‌نماید.
مدیران دستگاه‌های فرهنگی در مقابل فشارهای مختلف اکثراً گرایش به افزایش کمی فعالیت‌ها داشته و به کیفیت و محتوای کار به اندازه کافی توجه نمی‌کنند و از طرفی به نحو شایسته و مطلوب اقدام به اخذ بازخورد از محیط فعالیت خود ننموده و از تأثیر فعالیت‌های خود بر محیط بی‌اطلاع هستند. لازم است تصمیم گیرندگان شاخص‌ها و راهکارهای لازم برای سنجش بازخورد فعالیت‌های فرهنگی و تجزیه و تحلیل و استنتاج از آن‌ها را فراهم و این نتایج را شالوده برنامه‌ریزی های بعدی قرار دهند.
و … امیدواریم در پرتو تعالیم الهی اسلام و به مدد تلاش و تدابیر مسؤولان نظام و با تکیه بر فرهنگ غنی ایرانی برنامه‌های بلند مدت پویا و اثر بخش در حوزه فرهنگ تنظیم و به اجرا درآید و در آینده‌های نزدیک برنامه‌های توسعه فرهنگی این نظام الگویی برای تمامی کشورها و به ویژه کشورهای اسلامی باشد.

خواندن این مطلب پیشنهاد می شود :  محدودیت‌ها در مدیریت دانش

https://monajemi.ir/?p=16124

لطفا با ارسال نظرات خود ما را در پیشبرد اهداف مشایعت فرمایید.